ساختار کلیساهای ارتدکس ارمنستان

کلیسا به عنوان نمادی مذهبی مفهومی در بردارنده ارزش های فرهنگی، اجتماعی و آیینی بوده که حاصل تعامل انسان با مظاهر رهبانیت در طول تاریخ است. این مناظر در برگیرنده، حافظ و بیانگر هویت و تاریخ آیینی یک منطقه و ساکنین آن هستند، از این رو بررسی ظواهر مذهبی و ارزش های آن اهمیت بسزایی دارد. در آثار فرهنگی آن، جلوه های آیینی با رویدادهای تاریخی و فعالیت های انسانی درهم آمیخته است. کلیسا از فعالیت گروهی انسانی با اعتقاد آیینی مشترک و به نشانه اتحاد یک ملت شکل می گیرد که مظاهر آن در بستر شهر و یا در بستر طبیعت و به دور از جامعه انسانی دیده می شود.کلیساهای ارتدکس ارمنستان در پیوند با معانی و نمادهای تاریخی، یکی از مکان های آیینی در این سرزمین به شمار می رود. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با کمک مشاهدات میدانی و جمع آوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای به بررسی مفاهیم آیینی و معماری کلیساهای ارتدکس و  تداوم باورهای آیینی از ابتدای مسیحیت تا کنون می پردازد. در این راستا با بررسی فلسفه وجودی کلیساها و تداوم باورهای آیینی کهن چنین به نظر می رسد که مذهب و مراسم آیینی، نیازهای روحی و اجتماعی بازدیدکنندگان را برآورده می سازد، همین امر باعث بقا و تداوم کلیساها در طول زمان و شاخص شدن آن به صورت مجموعه ای واحد شده است. با وجود ثباتی که در هسته شکل گیری کلیسا دیده می شود، باورها و اعتقادات مذهبی مردم، تعیین کننده تغییر ظواهر اماکن مذهبی و نمادپردازی نقوش آیینی در طول تاریخ است. ساختار اصلی کلیساها ثابت و برگرفته از معانی، مفاهیم و نمادهای گذشته سرزمین ارمنستان است.